روزنامهٔ رسالت | ۱۳۷۳/۱۰/۱۵
بسمه تعالی
پیام‌های بعثت نبی مکرم اسلام(ص) را که در روز مبعث از سلالهٔ پاک و شایستهٔ حضرتش ولی امر مسلمین جهان شنیدیم، به ادراک بنشینیم و مرور دیگری داشته باشیم و آنجا که فرمودند: «…در جامعهٔ اسلامی که به سمت مکارم اخلاق حرکت می‌کنند مردم با گذشت، متفکّر، اهل خیر و احسان و دارای صبر و بردباری هستند».
بی‌شک ویژگی‌های شمرده‌شده دربارهٔ جامعهٔ اسلامی در این قسمت محک خوبی است برای شناختن جوامع اسلامی که چه نسبت قابل قبولی با معیارهای الهی دارند. مکارم اخلاق که رسول مکرم اسلام(ص) آن را علت بعثت خویش معرفی نموده است؛ آنجا که فرموده‌اند: «إِنَّی بُعِثْتُ لِأُتَمِّمَ مَکَارِمَ الْأَخْلَاقِ» به‌یقین من مبعوث شده‌ام تا مکارم اخلاق را به تمام و کمال برسانم.
مجموعه‌ای را که در این فراز از فرمایشات‌شان می‌شود بهره گرفت، عبارتند از:
• جهت و سمت‌گیری جامعه، به جانب مکارم اخلاق.
• تربیت‌شدگان چنین جامعه‌ای، مردمی باگذشت هستند.
• حرکت شخصی و خانوادگی و اجتماعی انسان، باید بر تفکّر استوار باشد!
• نسبت به دیگران، اهل خیر و حتی نیکی یک‌طرفه، یعنی اهل احسان باشند.
• در حوادث و سوانح و پیش‌آمدها و برخوردها، صابر، ثابت‌قدم و بردبار باشند.
به‌طور قطع این آموزش‌ها که از پیام‌های مبعث خاتم‌الرسل(ص) باید شمرد، ما را هدایت می‌کند که از روایتی استفاده کنیم از امام صادق(ع) که در کتاب شریف کافی به‌یادگار ثبت شده است:
«…عَنْ أَبِی عَبْدِ اَللَّهِ عَلَیْهِ اَلسَّلاَمُ قَالَ قَالَ أَمِیرُ اَلْمُؤْمِنِینَ عَلَیْهِ اَلسَّلاَمُ: اِعْرِفُوا اَللَّهَ بِاللَّهِ وَ اَلرَّسُولَ بِالرِّسَالَهِ وَ أُولِی اَلْأَمْرِ بِالْأَمْرِ بِالْمَعْرُوفِ وَ اَلْعَدْلِ وَ اَلْإِحْسَانِ»
الله را به ذات مقدّس خودش و رسول را به‌وسیلهٔ رسالتش شناسایی کنید و اولی‌الامر را به سفارش به امر به معروف و سفارش به عدالت و سفارش و توصیه‌اش به احسان و نیکی یک‌طرفه بشناسید.
آنچه در این مبحث از این حدیث شریف می‌فهمیم که به وضوح قابل درک برای همه است، این است که امامِ هر عصر و هر زمان و کسی که به حق نیابت عامه را می‌تواند داشته باشد، باید حداقل به ۳ چیز اعتناء جدی داشته باشد. زندگی شخصی و خانوادگی و اجتماعی خود را با توجه به آن ۳ چیز سامان داده باشد و به همان ۳ امر، دیگران را هم سفارش و توصیهٔ اکید کند:
۱. شناخت معروف در زمان و عمل بر وفق آن و سفارش بر عمل‌کردن بدان.
۲. معرفت به عدالت در زمان و اِعمال عدالت در رفتار خود و سفارش بر عدالت فردی و اجتماعی.
۳. نیکی یک‌طرفه و بدون چشم‌داشت پاداش و توصیهٔ دیگران به احسان و بخشش یک‌طرفه.
بی‌تردید همهٔ کسانی که در خط مبارک امامت هستند، اطاعت اولی‌الامر(ع) را بر خود فرض می‌دانند، باید خودشان معروف زمان را بشناسند و عمل کنند! در زندگی شخصی، خانوادگی و اجتماعی، عدالت را رعایت نمایند و سعی کنند احسان و نیکی یک‌طرفه و بدون چشم‌داشت اجر و مزد و حتی منتظر تشکر هم از طرف نباشند و همین ویژگی‌ها را به دیگران هم توصیه و سفارش نمایند.
اگر فراز مورد بحث از سخنرانی امامت امّت و ولی امر مسلمین جهان در روز مبعث را بنگریم، سفارش‌های ایشان به عدالت و احسان و توصیه‌های دقیق ایشان به معروف‌های زمان را در می‌یابیم. از طرف دیگر هدایت‌هایی که در حدیث شریف دربارهٔ معرفت الله و رسول و اولی‌الامر را نیز دریافت نموده‌ایم، همین ما را در زمان، هادی و راهنما به نایب به‌حق اولی‌الامر زمان است. خداوند منان را بر این نعمت عظمی سپاس‌گزاریم «ولله الحمد وله الشکر».
ان‌شاءالله ادامه دارد
