تابشگاه نور

تابشگاه نور

سرمقاله

روزنامهٔ رسالت | ۱۳۶۸/۴/۱۴
بسمه تعالی
حمد و سپاس خداوندی را سزاست که وحدت بی‌سابقهٔ امّت را با الفت دل‌های مؤمنان، میسر فرمود و مقام معظم رهبری به این موهبت خداوندی تأکید داشته و ان‌شاءالله مسئولان کشور از این موهبت خداوندی با برنامه‌ریزی دقیق به نفع سلامت زندگی اکثریت مردم بهره‌گیری خواهند کرد.
اکنون اگر به دو جمله از حضرت امام(ره) که در سال‌های اخیر به کرّات با عبارات گوناگون فرموده‌اند، توجه نماییم درخواهیم یافت که فرزندان امام در کشورمان و در جهان اسلام در مسائل اقتصادی نباید سرگردان باشند و به این در و آن در به عاریه‌گرفتن تجربه، به گدایی بروند و باید از محتوای فقه خود، اقتصاد سالم و توسعه‌بخش و سعادت‌آور قرآن و حدیث را جویا شوند. حضرت امام(ره) فرمودند: «تجارت نباید مثل قبل از انقلاب یله و رها باشد! تجارت باید اسلامی شود و باید توجه داشت که طوری نشود که دولت همه‌کاره شود و مردم هیچ‌کاره!» و در عبارت دیگر فرمودند: «کاری را که مردم می‌توانند بکنند، دولت نکند!»
مسلّم است همان‌طور که حضرت حجت‌الاسلام و المسلمین هاشمی رفسنجانی ریاست محترم مجلس شورای اسلامی در سمینار ائمهٔ جمعهٔ سراسر کشور فرمودند، اگر جمهوری اسلامی تصمیم داشته باشد در مسیر توسعهٔ سالم اقتصادی بدون وابستگی به بیگانگان تلاشی داشته باشد، باید مردم اعتماد سرمایه‌گذاری بیابند و دولت محترم جمهوری اسلامی و مسئولان اقتصادی و برنامه‌ریزان باید مورد اعتماد مردم قرار گرفته باشند و سرمایه‌های مردمی را به جانب تولید هدایت نمایند و تا این اعتماد متقابل محقق نشود، امکان سرمایه‌گذاری مردمی میسر نخواهد شد.
بی‌شک اعتماد نظام مقدس جمهوری اسلامی به شرکت جدی سرمایه‌های مردمی در تولید و اعتماد مردم در سرمایه‌گذاری به مسئولان اقتصادی و اجرایی، در زمان و شرایط حاضر بیش از همیشه، مورد نیاز و میسر است و ان‌شاءالله در دورهٔ جدید جمهوری اسلامی و تشکیل دولت جدید، رهبر عزیز انقلاب اسلامی، مسئولان نظام را با رهنمودهای خود هدایت خواهند فرمود.
البته شرایط سخت گذشته نباید ذهن مردم را برای سرمایه‌گذاری نگران کند و نباید در راه کمبود مواد اولیه، قطعات، لوازم، دستگاه‌ها و مشکلات تولید و توزیع و فروش که تاکنون بعضاً به صورت ضروری جریان داشته، دلهره داشته باشند، بلکه باید در فکر طرح‌های عملی باشند و به مسئولان پیشنهاد نمایند تا بر اساس قوانین و مقررات و مصلحت جامعهٔ اسلامی، راه‌گشایی انجام گیرد.
همان‌طور که جانشین فرمانده کل قوا و ریاست محترم مجلس شورای اسلامی فرمودند، باید اذعان داشته باشیم که بدون اینکه حرکت درست در مسیر تولید سامان گیرد، امکان مبارزهٔ جدی با تورّم، گرانی و بیکاری مرئی و نامرئی نخواهد بود، چه رسد به اینکه سیاست توسعه را در اقتصاد بخواهیم تعقیب نماییم.
دگربار بازگردیم به جملاتی که از حضرت امام(ره) در این مورد ذکر شده، اول اینکه تجارت نمی‌تواند یله و رها باشد و دولت محترم باید برنامه‌ریزی و نظارت داشته باشد و قوهٔ محترم قضائیه کنترل لازم بنماید تا فعالیت‌های اقتصادی بر اساس قوانین و مقررات ساده و سهل‌الوصول شکل و سامان گیرد و فعالیت‌های اقتصادی لجام‌گسیخته و بدون برنامه به ضرر اکثریت مردم شکل نگیرد و مجال برای سوءاستفاده‌گران فراهم نگردد و خلاصه فعالیت‌های اقتصادی وقتی از یله و رها‌بودن مبرّی است که بر طبق مقررات، با برنامه و نظارت و کنترل باشد.
دومین نکته از فرمایشات امام(ره) اینکه «طوری نشود که دولت همه‌کاره شود!» به یقین اگر چنین چیزی تحقق پذیرد، یا مردم چنین ایده‌ای پیدا کنند، میان مردم و دولت فاصله می‌افتد. اینکه دستگاه‌های دولتی همهٔ کارها را به خود اختصاص دهند، یا در صدد آن باشند، قطعاً حکایت از بی‌اعتمادی دستگاه‌های دولتی نسبت به مردم خواهد داشت و نتیجهٔ قطعی آن عدم اعتماد مردم به دستگاه‌ها خواهد بود و همان خواهد شد که اگر دولت همه‌کاره شود، مردم هیچ‌کاره خواهند شد! و این خطری است که حضرت امام(ره) فرموده‌اند: «کاری را که مردم می‌توانند بکنند، دولت نکند!»
باید این مطلب تذکر داده شود که سوءاستفادهٔ فرد، یا افراد، یا گروه‌ها حتی در صنف، یا قشری خاص نباید سبب این شود که کار از مردم گرفته شود و یا ضعف در نظارت دولتی یا سستی در کنترل قضائی، یا فقدان برنامه‌ریزی عملی از جانب مسئولان را نباید سبب دخالت دولت در کارهایی که در توان مردم هست، دانست و اجازه داد که در مردم احساس هیچ‌کاره‌بودن شکل بگیرد.
البته اینکه نظام مقدس جمهوری اسلامی صنایع خاصی را باید در اختیار داشته باشد و معادن مشخصی را باید در انحصار نگه‌دارد و واردات و صادرات مشخص و معیّنی را باید دولتی باقی گذارد و توزیع برخی کالاها را در شرایط خاصی بنا به ضرورت، یا مصلحت باید سهمیه‌ای، جیره‌بندی، نوبتی بکند جای هیچ تردید نیست، ولی باید توجه داشت که ملاک و معیاری که امام(ره) داده‌اند نباید فراموش شود و برای نجات فعالیت‌های اقتصادی از یله و رها‌بودن و به بهانهٔ اسلامی‌کردن اقتصاد، نباید چنان کنیم که دولت همه‌کاره شود و مردم هیچ‌کاره؛ مردم نباید احساس کنند، هیچ‌کاره‌اند و به آن‌ها اعتماد نیست که بس خطرناک خواهد بود.
توجه به نکتهٔ دیگری ضروری به نظر می‌رسد و آن اینکه حضرت امام در وصیت‌نامه فرموده‌اند: «بلکه اسلام یک رژیم معتدل با شناخت مالکیت و احترام به آن به نحو محدود در پیداشدن مالکیت و مصرف…» و با ضمیمه‌کردن مخالفت جدی و انتقاد شدید حضرتش نسبت به سرمایه‌داری منحط و متجاوز غربی و محکوم‌کردن «دولت مالکی» شرقی که استبداد و دیکتاتوری شکننده به بار می‌آورد، تعریف نظام اقتصادی اسلامی به معنای واقعی «نه شرقی، نه غربی» آن به‌دست می‌آید. امام خواسته‌اند که مسئولان اصلی در نظام مقدس جمهوری اسلامی بر این اصل تکیه داشته باشند و مردم را در تمامی صحنه‌ها حاضر و ناظر و فعال نگه‌دارند که اگر چنین عمل شود و اعتماد دستگاه‌ها را مردم احساس کنند و با تمام وجود و امکانات در صحنهٔ اقتصادی بیایند، دیگر نیازی به هیچ‌گونه استقراض با کمک خارجی اعم از شرقی یا غربی نخواهد بود. حال به قسمتی از وصیت‌نامهٔ امام(ره) گوش جان می‌سپاریم: «وصیت من به مجلس و شورای نگهبان و دولت و رئیس جمهور و شورای قضائی آن است که در مقابل احکام خداوند متعال خاضع بوده و تحت تأثیر تبلیغات بی‌محتوای قطب ظالم چپاولگر سرمایه‌داری و قطب ملحد اشتراکی و کمونیستی واقع نشوید و به مالکیت و سرمایه‌های مشروع با حدود اسلامی، احترام گذارید و به ملت اطمینان دهید تا سرمایه‌ها و فعالیت‌های سازنده به‌کار افتند و دولت و کشور را به خودکفایی و صنایع سبک و سنگین برسانند».
به‌یقین حرکت و عمل در فعالیت‌های اقتصادی اسلامی به معنای «نه شرقی و نه غربی» سبب هجوم تبلیغاتی دوجانبهٔ شرق‌زدگان و غرب‌زدگان خواهد بود که حضرت امام(ره) عمدهٔ مسئولان نظام مقدس جمهوری اسلامی را از تأثیر شرکت‌های سوءتبلیغاتی دو قطب و اذناب آنان برحذر داشته‌اند و استقامت در اقتصاد اسلامی را توصیه فرموده‌اند و احترام‌گذاردن به فعالیت‌های مشروع را سبب اطمینان مردم و به‌کار‌افتادن هستی اقتصادی مردم در سازندگی و خودکفایی شمرده‌اند.
ادامه دارد…

نظرتان را بنویسید

این فیلد را پر کنید
این فیلد را پر کنید

فهرست مطالب